Turist çok, alışveriş yok

Türk Kurvaziyer turizminin en önemli limanının bulunduğu Kuşadası’nda esnaf sıkıntılı günler yaşıyor. Gemi acentelerinin turisti anlaşmalı mağazalara yönlendirmesi, gemilerde çarşı esnafının ve Türk insanının kötülenmesi esnafı isyan ettirdi. Son iki günde 13 geminin 22 bin turist getirdiği Kuşadası’nda bir çok esnaf siftah bile yapamadığını savunarak soruna çözüm bulunmasını istedi. Gemi acentelerinin yüksek komisyonlar karşılığında turistleri anlaşmalı (recomended) işyerlerine yönlendirildiğini söyleyen çarşı esnafları, acentelerin bir yandan Türkiye’yi, esnafları kötülediğini, diğer yandan ise vergilendirilmemiş kayıt dışı paralar kazandığını öne sürdü.

                                   22 Bin turist geldi esnaf görmedi

Kuşadası Ege Ports Limanına Pazartesi yanaşan  5 kurvaziyer gemisiyle 9 bin Salı günü gelen 8 gemiyle 13 bin  olmak üzere toplam 22 bin  turistin Kuşadası’na giriş yapmasına karşın esnafın büyük bölümünün siftah yapamaması isyan ettirdi. Gemilerden inen turistlerin  turlarla Efes ve Meryemana'yı ziyarete götürülmesinden sonra anlaşmalı alışveriş merkezlerine yönlendirilmesi, geminin kalkmasına 20 dakika kala limana geri getirilmesine esnaflar büyük tepki gösterdi. Turistlerin turlara katılıp anlaşmalı mağazalara götürülmesi için acentelerin her türlü yasa dışı yöntemi denediğini söyleyen esnaflar, bu duruma tepki göstermeyen Kaymakam, Belediye Başkanı, Ticaret Odası Başkanı ve Esnaf Odası Başkanlarını eleştirdi.

                        Esnaflar ne diyor?

Gemi acentelerinin büyük bölümü şehir dışında bulunan alışveriş merkezlerine turistleri yönlendirmek için çarşı esnafını ve Türk insanlarını kötülemekten çekinmediğini söyleyen halıcı Varol Bozdağ, “Acenteye 40-50 bin euro veren recomended (anlaşmalı, güvenilir mağaza) oluyor. Acente gemideyken turistleri bu mağazalara yönlendirmek için tüm yöntemleri deniyor. Türk insanı kötüleniyor. Esnaftan alışveriş yapılmaması isteniyor. Kimsenin ferdi gezmemesi, herkesin onların düzenlediği turlara katılmasını istiyor. Bu anlaşmalı yerlere götürülen turistin yaptığı alışverişten büyük komisyonlar alınıyor. Olan çarşı esnafına oluyor. Çarşı esnafı tamamen sahipsiz. Bizi temsil eden Ticaret Odası bu güvenirliği belirlemeli. Eğer bir iş yerinin sicilinde turisti kazıkladığı yönünde bir ibare yoksa beni güvenilir işyeri olarak ilan etmesi gerekiyor”diyerek kimsenin esnafa sahip çıkmamasından yakındı.

            Gemi içinde turistlerin gruplardan ayrılmaması için yanlarına kredi kartı ve para almamaları gerektiği, Kuşadası’nın çok tehlikeli bir yer olduğu anonslar yapıldığını söyleyen Derici Veysi Yıldız “acente turistlere devlet güvencesi verdiğini söylüyor. Otobüslerden çıkmayın, tek başınıza gezmeyin, yanınıza para, kredi kartı almayın diyor. En az yüzde 45 komisyon aldığı yerlere yönlendiriyor. Bu uygulamaya Kaymakam, Belediye, Ticaret Odası, Esnaf Odası sessiz kalıyor. Geçtiğimiz yıl kira borcumu, İşgaliyemi, Ticaret Odası aidatımı ödeyemedim. Kimse haklarımı korumuyor” dedi.

            Deri ve Tekstilcilik yapan Ahmet    Gökalp‘de gemi müşterilerinin pazarlandığını, otobüsle götürülen turistin geminin kalkmasından 20 dakika kala bırakıldığını belirterek “Sadece recomende işyerlerinden alışveriş yapın deniliyor. Liman çıkışına konulan panolarda otobüsle gitmeyenler de uyarılıyor. Anlaşmalı olmayan mağazalardan alınan ürünlerin sahte olabileceği söyleniyor. Gemilerde Türk insanı kötüleniyor. Kaptanlar İslam ülkesi olduğumuzu özellikle belirtip turistleri korkutuyor. Dikkat etmelerini, kalabalıklardan uzak durmalarını istiyor. Sakın dükkanlara girmeyin, girerseniz döve döve size mal satarlar diyor. Ve kimse bununla ilgili hiçbir şey yapmıyor. Bu iki günde gelen binlerce turistten çarşı esnafının payına düşen yok”dedi.

            Acentelerin milliyetlerine göre gelen gruplar için komisyon belirlediğini söyleyen Kılınç Kocaman’da, bu komisyonların vergilendirilmediğini, kimsenin bunu sorgulamadığını söyledi. Kocaman “Acente yüzde 50’lere varan komisyon aldığı işyerlerine tüm turistleri yönlendiriyor. Turistin milliyetine göre komisyon alıyor. Japonlar için yüzde 60, ABD’liler için yüzde 40 AB üyesi ülkeler için yüzde 20 komisyon alıyor. Bu komisyonlar kayıtlı olmadığı için hiçbir vergi ödemiyor. Kimsede bunun için girişimde bulunmuyor”şeklinde konuştu.

            Çantacılık yapan Bekir Olgun’da  gelen turist rehberin dediğinin dışına çıkmadığını belirterek “rehber ne diyorsa turist onu yapıyor. Rehberde acentenin dediğini yapıyor. Bu durum ne yazık ki Kuşadası ve Türkiye’nin yararına değil. Acenteler anlaşmaları para karşılığı yaptığı için dilediğini yaptırıyor”dedi.